Nöbetçi Eczaneler
Kim sağlıklı ve uzun bir yaşam sürmek istemez ki? Ancak sağlıklı yaşam yolunda hayat yolculuğunu kısaltabilecek birçok engel var. ABD doğumlu süper asırlık Maria Branyas Morera geçen Ağustos ayında İspanya’da vefat etti. Ölümünde 117 yıl ve 168 günle resmen dünyanın en yaşlı yaşayan insanıydı. Uzun ve sağlıklı yaşamı, İspanya’daki Josep Carreras Lösemi Araştırma Enstitüsü’nden bir araştırmacı ekibi tarafından incelendi.
Bu ekip, genlerinden mikrobiyomuna ve metabolizmasına kadar onun için neyin işe yaradığını analiz etti ve bazı ilginç bulgular keşfetti. Henüz hakem denetiminden geçmemiş olan rapor, süper yüz yaşındaki birinin hücresel mekanizmasına bir göz atıyor ve bulguların bazıları, özellikle 100 yaşından sonra uzun bir yaşam sürmeye yardımcı olabilir. Peki, uzun ömrünün sırrı neydi?
AKTİF YAŞAM TARZI VE SOSYALLEŞME
İnsanların 100 yaşından sonra yaşamasına yardımcı olan en önemli faktörlerden biri, sosyalleşmek için yeterli fırsata sahip aktif bir yaşam tarzını takip etmektir. Araştırmacılar, Maria Branyas’ın zihinsel, sosyal ve fiziksel olarak aktif bir yaşam tarzı sürdürdüğünü buldu.
Ayrıca ailesi ve arkadaşlarıyla kaliteli zaman geçirdi. Bunlar, bunamayı uzak tutan bazı önemli faktörlerdir.
AKDENİZ DİYETİ
Maria, kalp hastalığı, diyabet ve beyin sağlığı sorunları riskini azaltan Akdeniz diyetini uyguladı. Akdeniz diyeti genellikle bol miktarda meyve, sebze, fasulye, kuruyemiş ve tohum, zeytinyağı, süt ürünleri, yumurta, balık ve kümes hayvanlarını düşük ila orta miktarlarda içerir.
YOĞURTSüper asırlık bu adam, sağlıklı mikrobiyomunun sırrı olabilecek yoğurdu yemeyi severdi. Araştırmacılara göre, insanların bağırsaklarındaki bakterileri ifade eden mikrobiyotası bir bebeğin mikrobiyotasını yansıtıyordu. Diyet seçimlerinin, genel bağırsak sağlığı için harikalar yaratan sağlıklı bağırsak bakterilerini desteklemeye yardımcı olduğunu düşünüyorlar.
Araştırmacılar, yayınlanan makalelerinde “Mikroorganizmalar, yalnızca vücudumuzun metabolit bileşimini değil, aynı zamanda iltihaplanmayı, bağırsak geçirgenliğini, bilişi ve kemik ve kas sağlığını da belirlemede kritik öneme sahiptir” diye yazıyor.
SAĞLIKLI METABOLİZMA
Metabolizma, vücudun hücrelerinde gıdayı enerjiye dönüştüren kimyasal reaksiyonlar kümesidir. Maria’nın metabolizmasının oldukça verimli olduğu ve bunun da daha düşük seviyelerde ‘kötü’ kolesterol ve daha yüksek seviyelerde ‘iyi’ kolesterole yol açtığı bulundu.
Ayrıca iltihabı azaltmasına yardımcı oldu.
GENLER
Ayrıca Maria’nın genlerinin daha güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmasına yardımcı olduğu, bunun da ona kalp hastalığına karşı koruma sağladığı ve kanser riskini azalttığı bulundu. Maria’nın bu kadar çok doğum günü toplamayı nasıl başardığını belirlemek için İspanya’daki Josep Carreras Lösemi Araştırma Enstitüsü’nden araştırmacıların liderliğindeki bir ekip, genlerinden proteinlerine, mikrobiyomundan metabolizmasına kadar her şey üzerinde kapsamlı bir analiz gerçekleştirdi.
BİYOLOJİK YAŞÇalışmada gen ifadesini etkileyen ve biyolojik yaşı yansıtan bir kimyasal belirteç olan DNA metilasyonu incelendi. Araştırmacılar, tüm algoritmalarda süper asırlık kişinin biyolojik yaşının analiz edilen üç dokuda da kronolojik yaşından önemli ölçüde daha genç olduğunu buldular. Araştırmacılar, “DNA metilasyonuna dayalı tüm farklı yaş algoritmalarının aynı sonucu vermesi dikkat çekicidir” diye yazıyor.
4 Mart 1907’de San Francisco’da doğan Maria, Teksas ve New Orleans’ta da zaman geçirdi. Ailesi, 1915’te Birinci Dünya Savaşı sırasında İspanya’ya döndü ve Katalonya’ya yerleşti. 2020’de Covid’e yakalandıktan sonra haberlere çıktı, ancak asemptomatikti ve kolayca iyileşti.