Nöbetçi Eczaneler
Türkiye, sağlık alanında devrim niteliğinde bir adım atarak tıbbi kenevir ürünlerinin eczanelerde, sıkı denetim altında ve yalnızca reçeteyle satılmasına olanak tanıyan tarihi bir yasayı yürürlüğe koydu. Bu yeni düzenleme, özellikle kronik hastalıklarla mücadele eden binlerce hasta için yeni bir umut kapısı aralıyor.
Tıbbi Kenevir Yasası TBMM’den Geçti
AK Partili milletvekillerinin imzasını taşıyan ve toplam 29 maddeden oluşan “Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı. Bu yasa, tıbbi kenevirden elde edilen ürünlerin sağlık sistemine entegrasyonunu sağlayarak, çeşitli hastalıklarla mücadele eden hastalara alternatif bir tedavi yöntemi sunmayı amaçlıyor.
Sadece Eczanelerde, Uyuşturucu Etkisi Olmadan
Yeni yasaya göre, tıbbi kenevirden üretilen beşeri tıbbi ürünler, özel tıbbi amaçlı gıdalar, sağlık destek ürünleri ve kişisel bakım ürünleri yalnızca eczanelerden temin edilebilecek. İnternet, aktar, doğal ürün mağazası gibi eczane dışı hiçbir satış kanalı kabul edilmeyecek. Bu ürünler, Sağlık Bakanlığı’nın sıkı denetimi altında ruhsatlandırılacak ve uyuşturucu etkisi olmayan, THC (tetrahidrokannabinol) oranı yüzde 0,3’ün altında olan kenevir türlerinden elde edilecek. Bu oran, ürünlerin bağımlılık yapıcı özellik taşımamasını garanti ediyor.
Üretim ve Tedarik Süreci Sıkı Kontrol Altında
Tıbbi kenevirin ekimi ve hasadı, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın iznine bağlı olarak gerçekleştirilecek. Kenevir yetiştiriciliği için Toprak Mahsulleri Ofisi’ne (TMO) yapılan başvurularla izin alınacak ve bakanlığın denetiminde yapılacak. Üreticiler, bu sürece detaylı planlar ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK)’ndan alınacak izin belgeleriyle dahil olabilecek. Bu sistem, hem ürün kalitesini hem de güvenilirliğini artırmayı hedefliyor.
Sağlık ve İçişleri Bakanlıklarından Etkin Rol
Sağlık Bakanlığı, ürünlerin üretim, işleme, ruhsatlandırma ve satış süreçlerini düzenlemekle görevlendirildi. İçişleri Bakanlığı ve Tarım ve Orman Bakanlığı’nın görüşleri doğrultusunda çıkarılacak yönetmeliklerle detaylı esaslar belirlenecek. Ürünlerin tedarik zincirindeki tüm hareketleri, Sağlık Bakanlığı’nın İlaç Takip Sistemi (İTS) üzerinden elektronik ortamda izlenecek. Bu sayede, ürünlerin üretiminden satışına, eczaneler arası takas işlemlerinden imhasına kadar tüm süreçler şeffaf ve güvenli bir şekilde takip edilecek. Mevzuata aykırı hareket edenlere, ürünlerin depoya satış fiyatının iki katı tutarında idari para cezası uygulanacak; bir yıl içinde tekrarlanan ihlallerde ise bu ceza bir kat artırılacak.
Tıbbi Kenevir Kimlere Umut Olacak?
Tıbbi kenevir ürünleri, özellikle kanser, multipl skleroz (MS), epilepsi ve kronik ağrı gibi ciddi sağlık sorunlarıyla mücadele eden hastalar için önemli bir destek sunuyor. Ürünler, yalnızca Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği usullere uygun olarak, genellikle kırmızı reçete veya özel izinle temin edilebilecek. Bu, ürünlerin sadece tıbbi gerekçelerle ve hekim kontrolünde kullanılmasını sağlayarak suistimal riskini en aza indirecek.
Bilimsel Faydaları ve Uluslararası Literatür
Bilimsel çalışmalar, tıbbi kenevirin sağlık alanındaki potansiyelini gözler önüne seriyor. Özellikle kannabidiol (CBD) içeren ürünler;
- Kronik Ağrı Yönetimi: Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) raporlarına göre, CBD ve düşük doz THC içeren ürünler, kanser hastalarında kemoterapiye bağlı ağrıların ve nöropatik ağrıların hafifletilmesinde etkili bulunmuştur.
- Nörolojik Bozukluklar ve Epilepsi: Dirençli epilepsi türlerinde (Dravet Sendromu ve Lennox-Gastaut Sendromu) belirgin bir etkiye sahip olan CBD içeren Epidiolex adlı ilaç, Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından onaylanmıştır.
- Multipl Skleroz (MS) ve Spazmlar: WHO ve NIH, tıbbi kenevirin MS hastalarında kas spazmlarını ve spastisiteyi azaltmada etkili olduğunu belirtiyor. THC ve CBD kombinasyonunu içeren Sativex adlı ilaç da EMA tarafından MS kaynaklı spastisite tedavisinde onaylıdır.
- Kemoterapi Kaynaklı Bulantı ve İştahsızlık: NIH’nin klinik çalışmaları, THC içeren ürünlerin iştahı artırarak kanser hastalarında kilo kaybını önleyebileceğini ve bulantı/kusmayı kontrol altına alabileceğini göstermektedir.
- Anksiyete ve Uyku Bozuklukları: WHO raporları, CBD’nin anksiyete ve uyku bozukluklarında potansiyel bir rahatlama sağladığını öne sürse de, bu alanda daha fazla klinik araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Uzmanlar, tıbbi kenevirin hastalıkları tedavi etmekten ziyade semptomları hafifletmeye odaklandığını ve kullanımının mutlaka hekim gözetiminde olması gerektiğini vurguluyor. Sağlık Bakanlığı da bu tür kullanımların hekim kontrolünde yapılmasının önemini sürekli dile getirmektedir.
Bu haber 1.282 kez okundu.