Nöbetçi Eczaneler
Google, Android ve Chrome platformlarına entegre ettiği yeni yapay zeka (AI) ve erişilebilirlik özellikleriyle teknoloji dünyasında ses getirdi.
Küresel Erişilebilirlik Farkındalık Günü’nde duyurulan güncelleme, Android 15 ve üzeri işletim sistemine sahip cihazlar için ABD, İngiltere, Kanada ve Avustralya’da İngilizce olarak kullanıma sunuldu.
Yenilikler, özellikle görme ve işitme engelli kullanıcılar için dijital deneyimi dönüştürmeyi hedefledi.
TALKBACK İLE GÖRSELLER ARTIK “KONUŞUYOR”
Güncellemenin en dikkat çekici yeniliklerinden biri, Android’in ekran okuyucusu TalkBack’in Gemini AI modeliyle güçlendirilmesi.
Geçtiğimiz yıl Gemini’nin TalkBack’e entegrasyonu, alternatif metin (alt text) olmayan görseller için AI tabanlı açıklamalar sunarak görme engelli kullanıcılara destek sağladı.
Şimdi ise kullanıcılar, görseller ve ekran içeriği hakkında sorular sorarak interaktif bir deneyim yaşayabildi.
Örneğin, bir arkadaşınızın mesajla gönderdiği gitar fotoğrafını analiz ederek markasını, rengini veya arka plandaki nesneleri sorgulayabildi. Alışveriş uygulamalarında ise bir ürünün malzemesi veya indirim durumu hakkında bilgi almak mümkün.
MIT Media Lab’den yapay zeka ve erişilebilirlik uzmanı Dr. Cynthia Breazeal, bu gelişmeyi “dijital kapsayıcılıkta bir dönüm noktası” olarak nitelendirdi. Breazeal, “Gemini’nin doğal dil işleme yetenekleriyle TalkBack, görme engelli bireylerin teknolojiyle etkileşimini yalnızca kolaylaştırmıyor, aynı zamanda onlara daha zengin bir bilgi akışı sağlıyor” dedi.
Yapılan bir araştırmaya göre, görme engelli kullanıcıların %78’i ekran okuyucuların görsel içerikle etkileşimde yetersiz kaldığını belirtti. Google’ın bu adımı, bu sorunu doğrudan ele aldı.
EXPRESSİVE CAPTİONS: SÖZCÜKLERİN ÖTESİNDE BİR DENEYİM
Google, Android’in gerçek zamanlı altyazı özelliği Expressive Captions’ı da güncelledi. Artık yalnızca konuşmayı metne dökmekle yetinmeyen bu özellik, konuşmanın nasıl söylendiğini de yakaladı.
Uzayan kelimeler, tonlamalar ve ses efektleri gibi nüanslar, AI destekli analizle altyazılara ekleniyor. Bu, işitme engelli kullanıcıların iletişimde daha fazla bağlam elde etmesini sağladı.
Güncelleme, Android 15 ve üzeri cihazlarda İngilizce olarak dört ülkede kullanıma açıldı.
University College London’dan dil teknolojileri uzmanı Prof. Helen Yannakoudakis, Expressive Captions’ın önemine dikkat çekti:
“İletişimin yalnızca kelimelerden ibaret olmadığını biliyoruz. Google’ın bu yeniliği, işitme engelli bireylerin sosyal etkileşimlerde daha fazla dahil olmasını sağlayabilir.”
Yayınlanan bir makalede, işitme engelli bireylerin %65’inin standart altyazıların duygusal ve bağlamsal bilgileri aktarmada yetersiz olduğunu ifade ettiği belirtildi.
Google’ın AI tabanlı çözümü, bu açığı kapatmayı hedefledi.
CHROME’DA PDF ERİŞİLEBİLİRLİĞİ VE PAGE ZOOM DEVRİMİ
Google, Chrome tarayıcısında da erişilebilirlik çıtasını yükseltti. Daha önce taranmış PDF’ler, masaüstü Chrome’da ekran okuyucularla etkileşime izin vermiyordu.
Yeni güncellemeyle, Optik Karakter Tanıma (OCR) teknolojisi sayesinde bu PDF’ler otomatik olarak tanındı.
Kullanıcılar metni vurgulayabilir, kopyalayabilir, arayabilir ve ekran okuyucularla içeriği dinleyebildi.
Android üzerindeki Chrome için tanıtılan Page Zoom özelliği, kullanıcıların web sayfalarının düzenini bozmadan metni büyütmesine olanak tanıyor. Bu özellik, düşük görme yetisine sahip bireyler için büyük bir kolaylık sağladı. Kullanıcılar, büyütme seviyesini özelleştirebiliyor ve bu ayarı tüm sitelere veya belirli sayfalara uygulayabildi.
Web erişilebilirliği üzerine çalışan WebAIM’in direktörü Jared Smith, Chrome’un bu yeniliklerini “erişilebilirlikte pratik bir sıçrama” olarak değerlendirdi. Smith, “Taranmış PDF’lerin erişilebilir hale gelmesi, özellikle eğitim ve iş dünyasında engelli bireylerin bağımsızlığını artıracak” dedi.
WebAIM’in raporuna göre, web sitelerinin %94,8’i erişilebilirlik hataları içeriyor ve PDF’ler bu hataların önemli bir kısmını oluşturdu. Google’ın OCR entegrasyonu, bu sorunu çözmek için güçlü bir adım.
PROJECT EUPHONİA İLE KÜRESEL KAPSAYICILIK
Google, erişilebilirlik çabalarını yalnızca kullanıcı odaklı yeniliklerle sınırlamıyor. 2019’da başlatılan Project Euphonia, standart dışı konuşma örüntülerine sahip bireyler için konuşma tanıma teknolojilerini geliştirmeyi amaçladı.
Güncellemeyle birlikte, geliştiricilere Project Euphonia’nın açık kaynak depoları GitHub üzerinden sunuldu. Bu, farklı dillerde ve kültürel bağlamlarda kişiselleştirilmiş ses tanıma araçlarının geliştirilmesini hızlandırdı. Ayrıca, Google.org’un desteğiyle University College London’ın Dijital Dil Kapsayıcılığı Merkezi, Afrika’daki 10 dil için açık kaynak veri setleri oluşturdu.
GELECEKTE NELER BEKLENİYOR?
Google’ın bu güncellemeleri, yapay zekanın erişilebilirlik alanındaki potansiyelini ortaya koydu.
Uzmanlar, teknolojinin daha fazla dil ve bölgeye yayılması gerektiğini vurguladı.
Dr. Breazeal, “Bu tür yeniliklerin küresel ölçekte etkili olabilmesi için çok dilli destek ve düşük kaynaklı cihazlarla uyumluluk kritik” dedi. Google, AI teknolojilerindeki gelişmelerle erişilebilirlik özelliklerini daha da genişletmeyi planladığını belirtti.
Teknoloji devi, Android ve Chrome’daki bu yeniliklerle yalnızca kullanıcı deneyimini iyileştirmekle kalmıyor, aynı zamanda dijital dünyada engelleri kaldırma yolunda kararlı adımlar attı. Bu hamle, Google’ın yapay zeka ve erişilebilirlik alanındaki liderliğini pekiştirirken, teknoloji dünyasına ilham verdi.
Bu haber 13 kez okundu.