Nöbetçi Eczaneler
Yeditepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Aydın, “Bir miligram yani çay kaşığının ucundaki küçük bir miktar kadar zehir bile 70 kilogram olan bir yetişkini öldürebilir. Bir balon balığının yenilmesiyle de zaten bu miktara maruz kalınır. Balon balığı tüketiminin yüzde 70’i ölümle sonuçlanır” dedi.
Hatay’ın İskenderun ilçesinde geçtiğimiz gün balon balığı yiyen 7 kişilik aile zehirlenerek hastaneye kaldırılmıştı. Zehirlenen ailedeki 1 kişi ise entübe edilmişti. Balon balığı zehirlenmelerine ilişkin açıklamalarda bulunan ve zehirlenme sonrasında alınacak önlemlere ilişkin bilgi veren Prof. Dr. Ahmet Aydın, “İçerisinde tetrodotoksin zehri olan balon balığı, çok tehlikelidir. Çünkü bu zehir oldukça güçlüdür. Bir miligram yani çay kaşığının ucundaki küçük bir miktar kadar zehir bile 70 kilogram olan bir yetişkini öldürebilir. Bir balon balığının yenilmesiyle de zaten bu miktara maruz kalınır. Balon balığı tüketiminin yüzde 70’i ölümle sonuçlanır” dedi.
Balon balığının tehlikelerine dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Aydın, “Balon balığı normalde ülkemizde çok yaygın olmayan bir türdür. Şu anki deniz hareketliliği, gemiler ve başka transferler nedeniyle ülkemizde görülebilmektedir. Normal tüketilen bir balık değildir. Çünkü bu balığın etinde zehir bulunur, tüketilmemesi gereken balık türüdür” uyarısında bulundu.
İlk müdahale kolay değil: Ambulansla hastaneye gidilmeli
Balon balığı yedikten sonraki belirtileri anlatan Prof. Dr. Aydın, “Özellikle sinir sistemi kanallarını bloke eder. Yiyen kişide uyuşma, vücutta karıncalanma, bulantı ve kusma, ağızda uyuşma ve kendini kötü hissetmeye neden olur. Ayrıca kas felci ve ölüme kadar götürebilir. Balon balığı yenildiğinde yapılacak ilk müdahale ise çok kolay değildir. Evde yapılabilecek bir müdahale de ne yazık ki yok. Mümkün olduğu kadar hızlı şekilde hastaneye gidilmesi gerekir. Hastaneye giderken de mutlaka bir sağlık personeli kontrolünde yapılacak olan yaşam destek üniteleriyle götürülmesi gerekir” uyarısında bulundu.
“Denizden babam çıksa yerim mantığı bırakılmalıdır”
Tarım Bakanlığı tarafından balon balığının popülasyonunu önlemek adına harekete geçildiğini de anımsatan Prof. Dr. Aydın şunları söyledi:
“Balıkçıların tuttuğu her balon balığı kuyruğu başına para veriliyor. Dolayısıyla denizlerimizde çoğalan bu tür, bu vesileyle azaltılmaya, giderilmeye çalışıldı. Bu koruyucu ve güzel bir önlemdi. ‘Denizden babam çıksa yerim’ mantığı bırakılmalıdır. Bilmediğiniz balığı yemeyin. Bu balığın denizlerimizde çoğalmaması için daha fazla önlemler almak gerekir.”
“İster kızartın ister pişirin her türlüsü zehirler”
Balon balığının sadece Japonya’da çok özel ve çok deneyimli restoranlarda pişirilebildiğini belirten Prof. Dr. Aydın, “O nedenle sakın vatandaşımız ‘ben bu balığı hazırlayabilirim, yapabilirim, pişirebilirim’ demesin. Hiçbir şekilde bunu başarma ihtimali yok. Zaten başarılsaydı yaşadığımız bu olay meydana gelmezdi. Ve bir diğer önemli konu da eğer balığın içinde, üzerinde zehir duruyorsa pişirmekle ya da başka bir yöntemle bu zehir giderilmez. Dolayısıyla ister kızartılmış ister pişirilmiş olsun yenildiğinde mutlaka zehirlenmeye yol açar. Unutmayalım küçücük bir miktarıyla bile bir yetişkin insanı öldürebiliyor. Hiç şakası yok. O nedenle balon balığının tutulup yenilmesi, yenildiği ortamda da bulunulmaması gerekir” uyarısında bulundu.